REFERAT: Poczucie własnej tożsamości u osób w wieku średnim w niestabilnej sytuacji życiowej w świetle K. Dąbrowskiego Teorii Dezintegracji Pozytywnej

Dr hab. Ewa Rzechowska, prof. KUL, mgr Małgorzata Kajda, mgr Kamila Król (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II)

 

 

[PL]

W psychologii rozwojowej okres średniej dorosłości przedstawiany

jest jako czas specyficznych przemian, które dokonują się w przestrzeni

wewnętrznego środowiska psychicznego jednostki. Niestabilność rynku

pracy, zróżnicowanie i zmienność społeczno-kulturowych punktów

odniesienia i in. przekładają się na sytuację życiową podmiotu i jego

codziennych zaangażowań, co zwrotnie destabilizuje przestrzeń odniesień

i działań jednostki. Finalnie prowadzi do osobowego wzrostu, zahamowania

zmian lub zachowań inwolucyjnych.

Przedmiotem badań są transformacje, jakim podlegało poczucie

własnej tożsamości osób w wieku średnim zagrożonych utratą pracy.

Zjawisko to rozpatrywane jest przez pryzmat indywidualnych biegów życia

opisywanych w kategoriach Teorii Dezintegracji Pozytywnej (poziomy

rozwoju osobowego, dynamizmy, cząstkowe integracje-dezintegracje).

Celem prezentacji jest przedstawienie ścieżek konstruowania (ich

dynamiki i jakościowego zróżnicowania) poczucia własnej tożsamości.

Podstawę ich wyłaniania stanowiły badania empiryczne osób w wieku

średnim w sytuacji zagrożenia utratą pracy (n=173). W badaniach

zastosowano E. Rzechowskiej schemat badania procesualnego: (1) narzędzia:

ustrukturyzowany wywiad i kwestionariusz; (2) analiza: rekonstruowanie

wewnętrznej struktury indywidualnych ścieżek konstruowania poczucia

własnej tożsamości, a następnie poszukiwano osób, których ścieżki

rozwojowe miały wspólne charakterystyki (algorytm Quinlana).

Wyniki badań ujawniają zróżnicowanie ścieżek budowania

i wewnętrznej struktury poczucia własnej tożsamości. Empiryczny model

transformacji poczucia własnej tożsamości osób w wieku średnim

odzwierciedla proces przechodzenia od tożsamości o strukturze względnie

spójnej, lecz wrażliwej na wpływy społeczne do tożsamości autonomicznej.

 

[EN]

The sense of own identity of middle-aged people in the unstable life situation

in light of K. Dabrowski’s Theory of Positive Disintegration

In developmental psychology the middle adulthood period is

presented as the time of particular changes that are happening in the area of

the individual’s internal mental environment. The job market instability, the

differentiation and variability of socio-cultural benchmarks et al., influence

the individual life situation and its everyday involvements that in turn

destabilizes individuals’ space of reference and action. Finally, it leads to

personal growth, changes or involution block.

The subject matter of research are the transformations that the sense

of own identity was changing among middle-aged under the threat of job

loss. The phenomenon is considered through the prism of individual life

spans described in Theory of Positive Disintegration categories (personal

development levels, dynamisms, partial integrations and disintegrations).

The purpose of the presentation is to show the paths of constructing

(its dynamic and quality differentiation) the sense of own identity. The

empirical research of middle-aged people (n=173) under the threat of job loss

were used to obtain the paths. In the research there was used

E. Rzechowska’s scheme of processual research: (1) method: structuralised

interview and questionnaire; (2) analysis: the reconstruction of the internal

structure of the individual paths of constructing the sense of own identity.

People, whose developmental paths shared characteristics (Quinlan

algorithm), were searched for afterwards.

The results of the research indicate the differentiation of paths

constructing and internal construction of the sense of own identity. The

empirical model of the sense of own identity transformations among middle-

aged people reflects the process of passing from relatively consistent identity,

but vulnerable to social impact, to autonomous identity.