REFERAT: Dylematy diagnostyczne związane z nadpobudliwością psychiczną – czyli praktyka kliniczna wobec twórczych paradoksów w Teorii Dezintegracji Pozytywnej / Diagnostic dilemmas regarding overexcitability – that is clinical practice in view of creative paradoxes in the Theory of Positive Disintegration

Dr Zofia Paśniewska-Kuć (Uniwersytet Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Archidiecezjalna Poradnia Katolicka)

 

[PL]

Przedmiotem referatu są kontrowersyjne tezy Teorii Dezintegracji

Pozytywnej (TDP) związane ze zjawiskiem nadpobudliwości (wzmożonej

wrażliwości) psychicznej. Twierdzenie, że osób nadpobudliwych nie należy

leczyć, ale rozwijać ich wrażliwość można zaliczyć do tych paradoksalnych

założeń K. Dąbrowskiego, które z pewnością nie są łatwe do wintegrowania

w tradycyjne schematy diagnozy klinicznej. Celem referatu jest analiza

problemów związanych z oceną zjawiska nadpobudliwości w oparciu

o założenia TDP. Analizy tej dokonano na podstawie prac

K. Dąbrowskiego i własnych poszukiwań badawczych. Zasadnicza trudność

w ocenie zjawiska nadpobudliwości z perspektywy TDP, wiąże się

z potrzebą uściślenia kryteriów pozytywnego związku wzmożonej

wrażliwości z rozwojem osobowym. Trudne problemy związane są tu

również z metodami badawczymi. Dylematy diagnostyczne dotyczące

nadpobudliwości – wynikają z odrębności założeń TDP (opartych na

koncepcji zdrowia psychicznego i „normie idealnej”) w stosunku do

stosowanych w praktyce klinicznej, klasyfikacji tego zjawiska (opartych na

koncepcjach psychopatologii i normie statystycznej). W przedstawionej

prezentacji dokonano analizy i interpretacji tych problemów oraz

zaproponowano kierunek poszukiwań badawczych zmierzających do

rozstrzygnięcia poszczególnych dylematów diagnostycznych. Referat

wskazuje z jednej strony na złożoność zagadnienia oceny nadpobudliwości

w świetle TDP, z drugiej zaś stara się ujawnić głęboki sens „paradoksalnych”

twierdzeń tej teorii – ich odkrywczy, eksploracyjny charakter.

 

[EN]

Issues to the presentation are controversial theses on Theory of

Positive Disintegration connected with the phenomenon of overexcitability

(mental oversensibility). The statement according to which overexcitable

people should not be treated but their sensibility should be developed, can be

ranked as one of the paradoxical ideas of K. Dabrowski which are surely not

easy to adapt for traditional schemes of clinical diagnosis. The purpose of

this presentation is an analysis of problems connected with the diagnosis of

the phenomenon of overexcitability – based on the theses about TPD. This

analysis has been done on the basis of K. Dabrowski’s works and mine

research works. The basic difficulty in an estimating at the phenomenon of

overexcitability from the perspective of TPD is connected with a necessity of

specifying of criteria of a positive relationship between oversensibility and

a person’s development. Difficult problems are also connected with research

methods. Diagnostic dilemmas regarding overexcitability – stem from the

differences between TPD (based on the conception of mental health and “an

ideal norm”) and used in clinical practice a classification of this phenomenon

(based on a conception of psychopathology and a statistical norm).In this

presentation an analysis and an interpretation of these problems have been

done. A suggestion on a direction of scientific searches whose purpose is to

solve particular dilemmas is also here. On the one hand the presentation pays

attention to the fact, how much the problem of diagnosis of overexcitability

in the light of TPD is complicated, on the other hand it tries to uncover deep

sense of ”paradoxical” ideas of this Theory – their discovery, exploratory

character.