REFERAT: Problem rozwoju w Teorii Psychofizjologicznej Jana Mazurkiewicza oraz Teorii Dezintegracji Pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego / The problem of the development in the Theory Psychophysiological of Jan Mazurkiewicz and in theory the Positive Disintegration of Kazimierz Dabrowski

Dr Grzegorz Hetman (Uniwersytet Śląski)

 

[PL]

W tym artykule chcemy pokazać podstawy psychofizjologiczne

rozwoju według Jana Mazurkiewicza. Ale także podstawowe dynamizmy

rozwojowe Kazimierza Dąbrowskiego, przedstawione w Teorii Dezintegracji

Pozytywnej. Obie teorie pokazują ewolucję myśli na temat rozwoju, jaki się

dokonuje na różnych płaszczyznach. W artykule przedstawiono strukturalnofunkcjonalny

rozwój uczuć oraz ich funkcji wartościującej, która w trakcie

rozwoju osobowego dynamizuje coraz szersze i głębsze wymiary

rzeczywistości podmiotowo-przedmiotowej. Przedstawiono genezę uczuć

w aspekcie filo-ontogenetycznym, który decyduje o pełnym lub niepełnym

rozwoju moralnym osoby. Wiąże się to ściśle z nasileniem „popędów

młodych” (syntonicznego i poznawczego) oraz z rozwojem relacji

podmiotowo-przedmiotowych, zakorzenionych w dynamicznych strukturach

ontycznych człowieka, zauważanych w hierarchicznej budowie układu

nerwowego, w której znajduje oparcie rozwój uczuć, począwszy od

uczuciowości intencjonalnej i synergicznej, opierającej się na dynamizmach

płatów czołowych. Hierarchia bytowa implikuje i umożliwia ogniskowanie

różnych uczuć: organicznych, popędowych, warunkowych, prelogicznych,

przyjemnych i nieprzyjemnych, synergicznych i sprzężonych,

intelektualizowanych. Przedstawione uczucia wiążą się czasowo

i przestrzennie z określonymi wartościami obiektywnymi. Wartości te

zakorzenione są w bycie, są ujmowane i włączane w struktury osobowe

człowieka przez uczucia, które kierują naszą gnozją oraz ciałem. Pełna

afirmacja bytu osobowego, dzięki ujmowanym wartościom, możliwa jest

tylko w przypadku, gdy człowiek jest dojrzały, czyli kiedy posiada

dostatecznie rozwinięte uczucia wyższe ogniskowane na najwyższym

poziomie ontycznym osoby (płaty czołowe). Wówczas uczucia synergiczne,

intencjonalne, moralne umożliwiają synergiczną integrację funkcji osoby

w myśl wartości najwyższej, ujętej poznawczo przez uczucia wyższe.

 

[EN]

In this article we want to show psychophysiological the basics of the

development according to Jan Mazurkiewicz. But also basic developmental

dynamisms of Kazimierz Dabrowski, presented in theory the positive

disintegration. Both theories show the evolution of the thought on the subject

development, which it takes place on different planes. We will present in this

work reveals the structurally-functional development of emotions, as well as

of their evaluating function, which during personal development, is imparting

dynamism to objective reality. In this place I have presented the genesis

/origin/ of filings in the phylo-ontogenetic aspect. This aspect determins the

complete or incomplete moral development of a person. This is closely

connected with the intensification of the „young drives” (syntonic and

cognitive), and with the development of subiect-object relationships, rooted

in the dynamic ontical structures of man. The hierarchy of existence implies

and makes it possible to focus on different emotions: organic, instinctive,

conditioned, prelogical, pleasant and unpleasant, synergic and paired,

intellectualized. The presented emotions are connected in time and space

with the specific objective values. These values, rooted in the existence, are

framed and enclosed in the personal structures of man through feelings

guiding our gnosis and flesh. The full affirmation of the personal existence,

thanks to the expressed values, is only possible when the man is mature, i.e.

when his superior emotions, focused on the highest ontic level of person

(frontal lobes), are developed well enough. Then the synergic, international,

and moral, make it possible to synergistically integrate the functions in the

person, according to the highest value, cognitively grasped by the superior

emotions.