REFERAT: Ideały miłości w literaturze w świetle teorii Kazimierza Dąbrowskiego

Mgr Małgorzata Mach, mgr Anna Gucwa (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II)

 

[PL]

Teoria Dezintegracji Pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego

przedstawia mechanizmy rozwoju osobowości. Opisuje rolę jaką spełniają

procesy integracji i dezintegracji na różnych płaszczyznach życia. Poziom

rozwoju jednostki oraz zanurzone w nim osobiste problemy, trudności oraz

przeżycia rzutują na to jak postrzegamy siebie i drugiego człowieka. Jednym

z podstawowych pojęć opisujących życie emocjonalne i psychiczne

człowieka jest miłość. Termin ten jest trudno definiowalny. W teoriach

ujmowany jest jako konstrukt doskonały, posiadający wiele form, złożony ze

składników wzajemnie się uzupełniających. Dąbrowski przyznaje miłości

wielopoziomowy charakter, przedstawiając miłość dwojako:

w postaci świadomego wyboru (opartego na wzajemnym uczuciowym

bogaceniu się) i popędu. Niejednokrotnie w literaturze przedmiotu

odnajdujemy różne próby zrozumienia doświadczania tego zjawiska.

Literatura piękna polska i światowa wielokrotnie poruszała i porusza

tematykę miłości, która nadal jest motywem wiodącym współczesnej sztuki.

W prezentowanych badaniach wykorzystano analizę jakościową ideału

miłości eksponowanego w wybranych epokach literackich na

poszczególnych poziomach rozwoju osobowego według teorii dezintegracji

pozytywnej. Uzyskane rezultaty pozwalają na usystematyzowanie przejawów

przeżywania miłości zależnie od poziomu rozwoju oraz wskazują na

zróżnicowanie konstruowania pojęcia miłości. Głębsze zbadanie zjawiska

umożliwi zrozumienie złożoności przejawiania różnych rodzajów miłości

w danych epokach.

 

 

[EN]

The ideals of love in literature in light of Kazimierz Dabrowski’s theory

The Theory of Positive Disintegration by Kazimierz Dabrowski

tackles the issue of personality development mechanisms. Furthermore, the

Theory describes the role played by integration and disintegration processes

in the different life areas. The level of the development of the individual and

personal problems, difficulties and experiences submerged in, all influence

the way we perceive other people and ourselves. One of the crucial concepts,

that describes human emotional and mental life, is love which according to

various theories is portrayed as a perfect construct, in diverse forms and

which consists of interacting elements. Therefore, the very concept of love is

hard to define. Dabrowski claims love to be a multilevel notion that might be

presented as both, the conscious choice (based on mutual emotional

enrichment) and drive. Frequently in psychology literature there can be find

different attempts to understand the way of experiencing this phenomenon.

Polish and world literature persistently raise the subject of love that remains

a leitmotif in contemporary art. In the presented research to analyze the

concepts of love, emphasized in the selected literary periods, on the particular

levels of development according to the Theory of Positive Disintegration,

there was used a qualitative analysis method. The results of the research

allow to systematize different experiences of love depending on the level of

individual development and indicate the complexity of the concept of love

constructing process. The deeper investigation of the phenomenon might

enable understanding of the different kinds of love intricacy in the selected

periods.